Toàn cảnh lùm xùm pháp lý 60 triệu đô la của Nike với The Shoe Surgeon

Trong thế giới sneaker, hiếm có tin tức nào gây chấn động như vụ việc gần đây khi Nike kiện The Shoe Surgeon (Dominic Ciambrone) – nghệ nhân tuỳ chỉnh giày thể thao nổi tiếng nhất thế giới – với mức yêu cầu bồi thường lên tới 60 triệu USD. Điều này không chỉ khiến cộng đồng yêu giày bàng hoàng, mà còn đặt ra câu hỏi: đâu là ranh giới giữa sáng tạo cá nhân và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ? Trong bài viết này, hãy cùng Authentic Shoes tìm hiểu chi tiết về vụ kiện gây tranh cãi này, cũng như tác động của nó đến cộng đồng sneaker trên toàn cầu.

1. The Shoe Surgeon là ai?

Dominic Ciambrone, hay được biết đến với cái tên The Shoe Surgeon, là một trong những nghệ sĩ tuỳ chỉnh giày nổi tiếng nhất thế giới. Với phong cách chế tác độc đáo, anh đã biến những đôi Nike Air Jordan, Air Force 1 hay Dunk thành các tác phẩm nghệ thuật cá nhân hóa đỉnh cao, thường có giá hàng nghìn đô la. The Shoe Surgeon không chỉ dừng ở việc bán giày custom, mà còn xây dựng một học viện dạy tùy chỉnh giày sneaker với quy mô toàn cầu – điều khiến anh trở thành cái tên quen thuộc trong giới sneakerhead, nghệ sĩ, vận động viên và cả các ngôi sao nổi tiếng.

2. Tại sao Nike kiện The Shoe Surgeon?

Vào tháng 6 năm 2025, Nike đã đệ đơn kiện The Shoe Surgeon (Dominic Ciambrone) tại Tòa án Quận phía Nam New York, cáo buộc anh này vi phạm nhãn hiệu và xây dựng “đế chế giày giả mạo”. Nike cho rằng Ciambrone đã sản xuất, bán giày tùy chỉnh và tổ chức các lớp học dạy cách “làm giày Nike” mà không được cấp phép, coi đây là hành vi làm giả có hệ thống. Bên cạnh đó, Nike cũng cáo buộc The Shoe Surgeon đã tạo ra sự nhầm lẫn cho người tiêu dùng về mối quan hệ giữa hai bên thông qua việc sử dụng hình ảnh “giả hợp tác” và các thiết kế custom có logo của bên thứ ba, khiến công chúng hiểu lầm về sự liên kết.

Dù The Shoe Surgeon từng hợp tác với một số vận động viên của Nike như LeBron James, Nike khẳng định những hợp tác giới hạn này không có nghĩa là cấp quyền khai thác thương mại hình ảnh hay thương hiệu của họ.

3. Nike yêu cầu những gì trong vụ kiện này?

Trong đơn kiện, Nike yêu cầu tòa án ngăn chặn hoàn toàn The Shoe Surgeon sản xuất, quảng bá và bán các sản phẩm vi phạm, bao gồm giày tùy chỉnh, bộ dụng cụ DIY, lớp học và sách hướng dẫn. Nike cũng đòi bồi thường 60 triệu USD vì vi phạm hơn 30 nhãn hiệu đã đăng ký bản quyền, hoặc yêu cầu chuyển giao toàn bộ lợi nhuận từ các sản phẩm giả mạo.

Ngoài ra, Nike muốn bị đơn chi trả toàn bộ chi phí luật sư, thiệt hại phát sinh và chấm dứt vĩnh viễn các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Nike nhấn mạnh đã gửi nhiều cảnh báo trước đó, nhưng The Shoe Surgeon không tuân thủ triệt để, chỉ tạm thời gỡ bỏ sản phẩm rồi tiếp tục kinh doanh dưới hình thức khác.

4. Phản hồi từ Nike: Bảo vệ người tiêu dùng và thương hiệu

Ngay sau khi vụ việc được công khai, Nike đã đưa ra tuyên bố khẳng định họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện hành động pháp lý để bảo vệ thương hiệu, tài sản trí tuệ và người tiêu dùng. Theo Nike, mục tiêu của vụ kiện không phải là “giết chết” sự sáng tạo, mà là đảm bảo rằng người tiêu dùng không bị đánh lừa bởi những sản phẩm được bán ra dưới tên gọi của Nike nhưng không đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng mà thương hiệu đã dày công xây dựng.

Nike cũng nhấn mạnh họ luôn hoan nghênh các cá nhân thể hiện bản sắc cá nhân qua sneaker custom – đặc biệt là khi đó là hoạt động cá nhân hoặc được thực hiện theo hợp đồng tài trợ chính thức với các vận động viên. Tuy nhiên, việc hệ thống hóa hoạt động tùy chỉnh và biến nó thành hoạt động kinh doanh thương mại quy mô lớn là điều hãng không thể chấp nhận.

5. Phản ứng từ cộng đồng sneaker

Phản ứng từ cộng đồng sneaker sau vụ kiện là rất sôi động và chia thành hai luồng ý kiến rõ rệt. Một nhóm lên tiếng bảo vệ The Shoe Surgeon, cho rằng Nike đang “đàn áp” sự sáng tạo cá nhân và làm nghẹt thở tinh thần DIY vốn là cốt lõi của văn hoá sneaker. Họ cho rằng nghệ sĩ có quyền tùy chỉnh sản phẩm họ mua bằng tiền của mình và biến nó thành thứ đại diện cho cá tính.

Ở chiều ngược lại, nhiều người ủng hộ hành động của Nike, cho rằng việc The Shoe Surgeon sản xuất và dạy người khác làm giày theo hình dáng Nike để bán là hành vi thương mại hoá tài sản trí tuệ của người khác – điều hoàn toàn không thể chấp nhận, nhất là khi nó tạo ra sự nhầm lẫn về nguồn gốc, chất lượng và tính xác thực của sản phẩm.

6. Tương lai nào cho sneaker custom?

Vụ kiện giữa Nike và The Shoe Surgeon có thể sẽ trở thành một tiền lệ pháp lý đáng chú ý, định hình lại toàn bộ lĩnh vực tùy chỉnh sneaker trên toàn cầu. Nó sẽ buộc các nghệ sĩ, nhà thiết kế và doanh nghiệp hoạt động trong ngành phải xem lại cách thức sử dụng tài sản trí tuệ, thiết kế bản quyền và thương hiệu của các hãng giày. Không chỉ Nike, các thương hiệu như Adidas, New Balance hay Converse có thể sẽ quan sát sát sao kết quả vụ kiện này để đưa ra chiến lược kiểm soát tương tự. Câu hỏi lớn nhất vẫn là: liệu sự sáng tạo cá nhân có thể cùng tồn tại với luật bảo vệ thương hiệu – hay chúng nhất định phải đối đầu?

Xem thêm:
Air Jordan 5 ‘Grape’ trở lại: Phiên bản 2025 có gì đặc biệt so với huyền thoại 1990?
Top 4 lựa chọn êm ái cho mọi tín đồ giày thể thao 2025