Sneakers – Biểu tượng văn hóa và phong cách thời trang toàn cầu

Sneakerhead đã biến việc sưu tầm giày thể thao thành một phong trào toàn cầu mạnh mẽ. Bắt nguồn từ văn hóa, cộng đồng và sự sáng tạo. Sneakerhead không chỉ là những người đam mê giày. Họ là những nhà sưu tập, thương nhân và người ngưỡng mộ giày thể thao đã nâng tầm giày thể thao thành một hình thức nghệ thuật và một tuyên bố văn hóa. Hành trình của giày thể thao bắt đầu vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Khi những cải tiến cho phép tạo ra những đôi giày thoải mái, linh hoạt cho các vận động viên.

Cùng Authentic-shoes tìm hiểu chi tiết về sneakers – xu hướng hot nhất hiện nay.

Sự ra đời của văn hóa giày thể thao

Văn hóa giày thể thao như chúng ta biết bắt nguồn từ những năm 1970 và 1980. Đặc biệt là ở Thành phố New York. Hai động lực chính thúc đẩy phong trào này:

• Bóng rổ: Sự xuất hiện của Michael Jordan và sự ra mắt dòng giày Air Jordan của anh vào năm 1985 đã cách mạng hóa ngành công nghiệp này. Hoạt động tiếp thị xung quanh giày Air Jordan, cùng với thành công trên sân đấu của Jordan. Đã biến những đôi giày thể thao này trở thành mặt hàng phải có và khơi dậy cơn sốt sưu tập.
• Nhạc hip-hop: Sự trỗi dậy của nhạc hip-hop và văn hóa đường phố đã đưa giày thể thao trở thành biểu tượng của địa vị. Bản hit năm 1986 của Run DMC “My Adidas” đã dẫn đến hợp đồng trị giá 1,6 triệu đô la với thương hiệu này. Củng cố mối quan hệ giữa hip-hop và văn hóa giày thể thao.

Khi các thương hiệu giày thể thao bắt đầu phát hành các mẫu giày phiên bản giới hạn. Và các dòng sản phẩm đặc trưng dành cho các vận động viên và nghệ sĩ. Ý tưởng sưu tập giày thể thao vì sự hiếm có, thiết kế và ý nghĩa văn hóa của chúng đã bắt đầu xuất hiện.

Vào cuối những năm 1990, văn hóa giày thể thao đã lan rộng trên toàn thế giới. Với những người hâm mộ cuồng nhiệt xuất hiện ở những nơi như Nhật Bản. Đây là nơi các thương hiệu giày thể thao của Mỹ trở nên rất được thèm muốn. Ngày nay, văn hóa sneakerhead là một hiện tượng toàn cầu. Vượt qua ranh giới của thể thao, âm nhạc, thời trang và nghệ thuật.

Sự phát triển của sneakers qua các thời kỳ

Giai đoạn sơ khai: Nền tảng thể thao (1900–1960)

Sneakers ra đời để phục vụ các môn thể thao. Năm 1923, Converse Chuck Taylor All Star được giới thiệu như một đôi giày bóng rổ. Với thiết kế đơn giản nhưng bền bỉ, nhanh chóng chiếm lĩnh các sân bóng Mỹ. Đến năm 1969, Adidas Superstar với mũi giày “shell-toe” trở thành lựa chọn hàng đầu của các vận động viên bóng rổ, nhờ độ bền và khả năng bảo vệ ngón chân. Trong giai đoạn này, sneakers chủ yếu được thiết kế với mục đích thực dụng, tập trung vào hiệu suất và độ bền.

Thập niên 1970–1980: Sự bùng nổ của văn hóa hip-hop và thời trang đường phố

Thập niên 1970 chứng kiến sự giao thoa giữa sneakers và văn hóa đại chúng. Puma Suede/Clyde (1968/1973), được yêu thích bởi Walt “Clyde” Frazier, trở thành biểu tượng của phong cách hip-hop tại New York. Đến năm 1982, Nike Air Force 1 với công nghệ đệm khí Nike Air đã tạo nên cơn sốt trong cộng đồng hip-hop Harlem. Nhờ thiết kế chắc chắn và phối màu trắng-on-trắng kinh điển.

Điểm nhấn lớn nhất là năm 1985, khi Nike Air Jordan 1 ra mắt cùng Michael Jordan. Với phối màu “Bred” bị NBA cấm và chiến dịch marketing táo bạo của Nike. Air Jordan 1 không chỉ thống trị sân bóng mà còn trở thành biểu tượng thời trang đường phố. Sự kết hợp giữa sneakers và văn hóa hip-hop đã mở ra một kỷ nguyên mới. Nơi giày thể thao không chỉ để chơi thể thao mà còn để thể hiện cá tính.

Thập niên 1990–2000: Công nghệ và sự đa dạng hóa

Thập niên 1990 đánh dấu bước tiến trong công nghệ giày thể thao. Nike Air Max 1 (1987), với cửa sổ Air unit nhìn thấy được. Đã định nghĩa lại thẩm mỹ sneakers, kết hợp hiệu suất và phong cách. Air Jordan III (1988) giới thiệu họa tiết da voi (elephant print). Và trở thành một trong những đôi giày được yêu thích nhất nhờ thiết kế của Tinker Hatfield.

Cùng lúc, Adidas Stan Smith (1971) với phong cách tối giản tiếp tục thống trị thời trang casual. Trong khi Nike Dunk (1985) trở thành biểu tượng của văn hóa skateboarding nhờ các phiên bản SB Dunk. Sneakers bắt đầu xuất hiện trong mọi lĩnh vực, từ sân bóng, đường phố, đến sàn diễn thời trang.

Thập niên 2010–nay: Sneakers và văn hóa collab

Sự xuất hiện của Adidas Yeezy 350 V1 (2015), hợp tác với Kanye West, đã đưa sneakers lên một tầm cao mới. Với công nghệ Boost và thiết kế Primeknit tối giản, Yeezy 350 V1 trở thành hiện tượng toàn cầu, được săn lùng với giá resell hàng nghìn USD. Các thương hiệu bắt đầu hợp tác với nghệ sĩ, nhà thiết kế, và thương hiệu xa xỉ (như Off-White, Supreme, Louis Vuitton), tạo ra các phiên bản giới hạn đắt đỏ.

Sneakers cũng trở thành công cụ thể hiện bản sắc cá nhân. Các cộng đồng sneakerhead tại Việt Nam, như Sài Gòn Sneaker hoặc Sneaker Daily, đã hình thành, tổ chức các sự kiện như Sneaker Con để trao đổi và sưu tầm giày. Sneakers giờ đây không chỉ là thời trang mà còn là một khoản đầu tư, với các nền tảng như StockX và GOAT định giá giày dựa trên cung-cầu.

Văn hóa giày thể thao: Sự kết hợp giữa thể hiện bản thân và hoài niệm

Văn hóa giày thể thao hiện đại được đặc trưng bởi sự kết hợp giữa thể thao, thời trang và văn hóa đại chúng. Kristina Hannant, Giám đốc Tiếp thị của Ready To Drink Beverages tại Kraft Heinz, cho biết thêm. “Nike và Ja Morant chia sẻ niềm đam mê của chúng tôi đối với việc thể hiện bản thân và văn hóa lái xe. Khiến cho sự hợp tác này trở nên phù hợp một cách tự nhiên. Chúng tôi luôn tìm kiếm những cách mới mẻ và thú vị để người hâm mộ thể hiện tình yêu của họ dành cho Kool-Aid. Và sự hợp tác về giày thể thao này cho phép người hâm mộ kết hợp giày và đồ uống của họ trong một”.

Đối với những người mê giày, sức hấp dẫn không chỉ nằm ở thời trang hay thể thao. Đó là cảm giác hồi hộp khi săn tìm, những câu chuyện đằng sau mỗi đôi giày. Những người mê giày đã biến giày thể thao thành một nền văn hóa phụ sôi động. Bắt nguồn từ thể thao, âm nhạc và sự thể hiện bản thân. Từ sân bóng rổ của những năm 1980 đến sự hợp tác đầy màu sắc ngày nay. Văn hóa giày thể thao vẫn tiếp tục phát triển. Được thúc đẩy bởi sự sáng tạo, hoài niệm và niềm đam mê của cộng đồng.

Xem thêm: Những đôi Air Jordan đẹp nhất nửa đầu năm 2025